برنامه کوتاه‌مدت شهرداری آق‌قلا (۶ ماهه – ۱ ساله) اهداف اصلی ساماندهی فوری خدمات شهری بهبود چهره شهر و جلب رضایت شهروندان ایجاد درآمد سریع و پایدار برای شهرداری بسترسازی برای توسعه میان‌مدت و بلندمدت — اقدامات اولویت‌دار (۳ ماهه اول) 1. خدمات شهری و نظافت افزایش جمع‌آوری زباله و ساماندهی نقاط پرزباله. پاک‌سازی و زیباسازی ورودی‌های شهر. اصلاح و لکه‌گیری آسفالت خیابان‌های اصلی. 2. فضای سبز کاشت درختان سایه‌دار و مقاوم در معابر. بهسازی بوستان‌های محلی و نصب وسایل ورزشی. 3. اقتصاد شهری شناسایی و اجاره سریع مغازه‌ها و املاک بلااستفاده شهرداری. برگزاری بازارچه هفتگی محصولات کشاورزی و صنایع دستی. 4. اجتماعی و فرهنگی برگزاری جشنواره فرهنگی-هنری ترکمن برای جذب گردشگر. فعال‌سازی شورایاری‌ها و مشارکت محلات در تصمیم‌گیری. — اقدامات تکمیلی (۶ ماهه دوم) 1. زیرساخت و حمل‌ونقل نصب سرعت‌گیر و علائم راهنمایی در نقاط حادثه‌خیز. ایجاد مسیر پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری کنار رود گرگانرود. 2. اقتصاد پایدار آغاز پروژه مشارکتی با بخش خصوصی (مثل پارک تفریحی کوچک یا بازارچه دائمی). راه‌اندازی سامانه پرداخت الکترونیکی عوارض شهری. 3. محیط‌زیست اجرای طرح تفکیک زباله از مبدأ با همکاری مدارس و محلات. پاک‌سازی و ساماندهی حاشیه رودخانه. 4. خدمات اجتماعی تجهیز پارک‌ها به روشنایی و دوربین‌های امنیتی. ایجاد مرکز مشاوره و خدمات اجتماعی کوچک در محلات پرجمعیت. — دستاوردهای مورد انتظار رضایت فوری شهروندان از خدمات شهری درآمد پایدار اولیه برای شهرداری بهبود سیمای شهری و جذب گردشگر داخلی مشارکت بیشتر مردم در توسعه شهر

مهم‌ترین انتظارات مردم از شهرداری خدمات شهری و رفاه روزمره نظافت و جمع‌آوری به‌موقع زباله‌ها آسفالت و بهسازی خیابان‌ها و کوچه‌ها روشنایی معابر برای امنیت شبانه فضای سبز، پارک‌ها و زمین بازی برای کودکان حمل‌ونقل عمومی ارزان و مناسب — توسعه و زیرساخت مدیریت آب‌های سطحی و جلوگیری از آبگرفتگی و سیلاب (ویژه شهرهایی مثل آق‌قلا) ایجاد خیابان‌ها و مسیرهای مناسب دوچرخه‌سواری و پیاده‌روی ساماندهی ترافیک و پارکینگ‌ها ایجاد بازارچه‌های محلی و مراکز خرید منظم — اقتصادی و اشتغال ایجاد فرصت‌های شغلی از طریق پروژه‌های شهری حمایت از کسب‌وکارهای کوچک و محلی سرمایه‌گذاری در گردشگری و صنایع دستی برای رونق اقتصادی — اجتماعی، فرهنگی و هویتی حفظ و ترویج فرهنگ و سنت‌های محلی (در آق‌قلا: فرهنگ ترکمن) برگزاری جشنواره‌ها و رویدادهای فرهنگی حمایت از ورزش‌های محلی و عمومی ایجاد فضاهای فرهنگی و آموزشی برای جوانان و کودکان — شفافیت و مشارکت شفافیت مالی شهرداری و اعلام نحوه هزینه‌کرد بودجه‌ها پاسخگویی سریع به شکایات و درخواست‌های مردم مشارکت دادن شهروندان در تصمیم‌گیری‌های شهری

مردم انتظار دارند شهرداری: 1. زندگی روزمره‌شان راحت‌تر و امن‌تر شود (نظافت، آسفالت، روشنایی). 2. فرصت‌های اقتصادی و شغلی بهبود یابد. 3. شهر زیباتر و قابل‌افتخار شود (از نظر فرهنگی، گردشگری، محیط‌زیست). 4. شهرداری شفاف، پاسخگو و همراه مردم باشد.

وظایف شهرداری شهرداری یک نهاد اجرایی و خدماتی است؛ یعنی مسئول اجرا و عمل است، نه قانون‌گذاری. مهم‌ترین وظایف: خدمات و عمران شهری نظافت، جمع‌آوری و دفع زباله و پسماند آسفالت، ترمیم و توسعه خیابان‌ها و معابر احداث و نگهداری پارک‌ها، بوستان‌ها و فضای سبز روشنایی معابر و زیباسازی شهر احداث بازارچه‌ها، میدان‌ها و مراکز خدماتی برنامه‌ریزی و مدیریت شهری تهیه و اجرای طرح‌های عمرانی و توسعه شهری مدیریت حمل‌ونقل عمومی و ایستگاه‌ها صدور پروانه‌های ساختمانی و نظارت بر ساخت‌وسازها اجرای مقررات شهرسازی و معماری امور اجتماعی و فرهنگی حمایت و اجرای برنامه‌های فرهنگی و هنری شهری برگزاری جشنواره‌ها و مناسبت‌ها ایجاد و اداره فرهنگسراها، کتابخانه‌ها و مراکز ورزشی مالی و درآمدی وصول عوارض شهری (پروانه، نوسازی، پسماند و …) جلب مشارکت بخش خصوصی برای پروژه‌ها تلاش برای ایجاد درآمد پایدار شهری — وظایف شورای اسلامی شهر شورا یک نهاد سیاست‌گذاری و نظارتی است؛ یعنی تصمیم می‌گیرد و بر عملکرد شهرداری نظارت دارد. قانون‌گذاری محلی تصویب برنامه‌های شهرداری (بودجه سالانه، طرح‌های عمرانی و …) تصویب عوارض محلی و تعرفه‌های شهری تصویب آیین‌نامه‌ها و مقررات محلی در چارچوب قانون نظارت نظارت بر عملکرد شهرداری و حسن اجرای مصوبات بررسی شکایات مردمی از شهرداری و پیگیری آن‌ها ارزیابی عملکرد مالی و اجرایی شهرداری انتخاب و مدیریت شهردار انتخاب شهردار و تصویب صلاحیت او نظارت بر عملکرد شهردار و در صورت نیاز استیضاح یا برکناری نمایندگی مردم بیان و پیگیری مشکلات و خواسته‌های شهروندان در شورا برقراری ارتباط بین مردم و شهرداری جلب مشارکت مردمی در تصمیمات شهری

شهرداری: بازوی اجرایی و خدماتی (عمل می‌کند). شورای اسلامی شهر: بازوی سیاست‌گذاری و نظارتی (تصمیم می‌گیرد و نظارت می‌کند).

راهکارهای مبارزه با ریزگرد و بیابان‌زدایی همراه با درآمدزایی ۱. اقدامات فوری محیط‌زیستی کاشت درختان مقاوم به خشکی و کم‌آبی (گز، اکالیپتوس، تاغ) در اطراف شهر. ایجاد کمربند سبز شهری برای جلوگیری از ورود ریزگرد به مناطق مسکونی. مدیریت منابع آب و استفاده از پساب تصفیه‌خانه‌ها برای آبیاری این فضاها. — ۲. تبدیل بیابان‌ها به پارک و تفرجگاه ایجاد پارک‌های بیابانی (Desert Park) با پوشش گیاهی مقاوم. ساخت پارک‌های موضوعی مثل پارک اکولوژیک، پارک سافاری و پارک شترسواری. راه‌اندازی کمپ‌های گردشگری بوم‌گردی با معماری محلی (سازگار با فرهنگ ترکمن). — ۳. ایجاد درآمد پایدار 1. گردشگری جذب گردشگران داخلی و خارجی برای بازدید از پارک‌های بیابانی. ایجاد مسیرهای آفرود و ورزش‌های بیابانی (موتورسواری، دوچرخه‌سواری کویری). احداث رستوران‌ها و کافه‌های سنتی در اطراف پارک. 2. کشاورزی و اقتصاد سبز کشت گیاهان دارویی مقاوم به خشکی (آلوئه‌ورا، خارشتر، زیره). توسعه گلخانه‌های خورشیدی در حاشیه بیابان. پرورش شتر و تبدیل به محور دامداری – گردشگری. 3. انرژی‌های تجدیدپذیر نصب نیروگاه‌های خورشیدی و بادی در مناطق بیابانی. فروش برق تولیدی به شبکه سراسری و ایجاد درآمد برای شهرداری. — ۴. مشارکت مردمی و سرمایه‌گذاری مشارکت جوامع محلی در کاشت و نگهداری فضای سبز با سیستم‌های درآمدی (مثلاً برداشت گیاهان دارویی). جذب بخش خصوصی برای احداث مراکز تفریحی – تجاری در پارک‌های بیابانی. جلب حمایت دولت و سازمان‌های محیط‌زیست برای تأمین اعتبارات اولیه.

شهرداری می‌تواند: با درختکاری و کمربند سبز ریزگرد را مهار کند. بیابان‌ها را به پارک‌های بیابانی و گردشگری تبدیل کند. با توسعه کشاورزی مقاوم و انرژی‌های خورشیدی درآمد پایدار ایجاد کند.

نقشه راه ۵ ساله شهرداری آق‌قلا برای بیابان‌زدایی و درآمدزایی سال اول: تثبیت و اقدامات فوری 1. ایجاد کمربند سبز اطراف شهر با کاشت درختان مقاوم (گز، تاغ، اکالیپتوس). 2. استفاده از پساب تصفیه‌خانه‌ها برای آبیاری کمربند سبز. 3. شناسایی و آزادسازی زمین‌های بیابانی مناسب جهت پروژه‌های پارک بیابانی. 4. آغاز همکاری با سازمان منابع طبیعی، محیط‌زیست و دانشگاه‌ها. نتیجه: کنترل نسبی گردوغبار + پایه‌گذاری طرح‌های بعدی. — سال دوم: ایجاد زیرساخت‌های سبز و گردشگری 1. احداث اولین پارک بیابانی (اکولوژیک) با گیاهان مقاوم و مسیرهای پیاده‌روی. 2. ایجاد نمایشگاه دائمی گیاهان دارویی مقاوم به خشکی. 3. شروع کشت گیاهان دارویی (زیره، خارشتر، آلوئه‌ورا) در زمین‌های بیابانی. 4. برگزاری اولین جشنواره گردشگری بیابانی (آفرود، شترسواری، موسیقی محلی). نتیجه: جذب گردشگر + درآمد اولیه از پارک و جشنواره. — سال سوم: توسعه اقتصادی و انرژی‌های نو 1. نصب نیروگاه خورشیدی کوچک (۵ تا ۱۰ مگاوات) در زمین بیابانی. 2. راه‌اندازی کمپ بوم‌گردی با خانه‌های بومی ترکمنی در حاشیه بیابان. 3. ایجاد مرکز تحقیقات بیابان‌زدایی و کشاورزی پایدار با دانشگاه‌ها. 4. توسعه بازارچه محلی برای فروش گیاهان دارویی و صنایع دستی در کنار پارک بیابانی.